آب مقطر مناسب دستگاه لیزر نیست +تعویض آب دستگاه لیزر تیتانیوم
در دستگاههای لیزر دایود و الکساندرایت، کیفیت آب مورد استفاده در سیستم خنککننده (واتر کولینگ) نقش حیاتی در عملکرد، ایمنی و طول عمر تجهیزات دارد. آب، مسئول انتقال حرارت از ماژول لیزر است و در صورت بیکیفیت بودن، میتواند باعث رسوب، خوردگی و حتی سوختن قطعات حساس شود. سالهاست در کلینیکهای زیبایی تصور غلطی رایج است که آب مقطر بهترین انتخاب برای دستگاه لیزر است در حالی که این باور نادرست است و میتواند به دستگاه شما آسیب جدی بزند.
در واقع، مناسبترین آب برای دستگاههای لیزر پزشکی، آب دیونیزه (Deionized Water یا DI Water) است.
آب دیونیزه دارای TDS واقعی صفر است، به این معنا که هیچگونه یون، رسوب یا آهک در آن وجود ندارد. این آب فوقخالص با هدایت الکتریکی بسیار پایین، گرمای اضافی لیزر بار را بهطور مؤثر جذب کرده و مانع از آسیب به قطعات حساس میشود. به همین دلیل، استفاده از آب دیونیزه نهتنها عملکرد دستگاه لیزر را بهینه میکند، بلکه باعث افزایش طول عمر، کاهش نیاز به تعمیرات و حفظ ایمنی درمانهای لیزری میشود.
آب مقطر یا آب دیونیزه؟
| نوع آب | وضعیت استفاده | ویژگیها و اثر | نتیجه |
|---|---|---|---|
| آب دیونیزه (DI) | توصیهشده | فاقد یون و املاح؛ رسانایی بسیار پایین؛ بدون رسوب/خوردگی | طول عمر و پایداری بالاتر |
| آب مقطر چندبار تقطیر | نامناسب | باقیمانده یونها؛ احتمال رسوب و خوردگی تدریجی | کاهش عمر قطعات |
| آب شهری/معدنی | ممنوع | املاح زیاد؛ رسوب، انسداد مسیر و افزایش دما | خرابی دستگاه |
آب دیونیزه یا همان DI Water، خالصترین شکل آب صنعتی است که تمام یونها و ناخالصیهای محلول در آن حذف شدهاند.
این آب، رسانایی الکتریکی نزدیک به صفر (۰ µS/cm) دارد و در نتیجه هیچ بار الکتریکی یا رسوبی ایجاد نمیکند. در مقابل، آب مقطر چند بار تقطیر شده، هنوز دارای املاح و یونهای باقیمانده است که در تماس با قطعات حساس دستگاه، بهتدریج موجب رسوب، خوردگی و کاهش عملکرد میشوند.
چرا آب دیونیزه برای دستگاه لیزر ضروری است؟
۱. جلوگیری از رسوب و آسیب فیزیکی
آبهای معمولی بهمرور در مسیر خنککننده، رسوب آهک و نمک برجای میگذارند. این رسوبات در اطراف لیزر بار یا هندپیس تجمع یافته و موجب کاهش انتقال حرارت، داغ شدن بیش از حد و در نهایت خرابی دستگاه لیزر میشوند.
۲. جلوگیری از خوردگی قطعات الکتریکی
آب دیونیزه به دلیل نداشتن یونهای مثبت و منفی، هیچ واکنش الکتروشیمیایی ایجاد نمیکند؛ در نتیجه احتمال خوردگی یا اتصال کوتاه در ماژول لیزر تقریباً صفر است.
استفاده از آب دیونیزه، سیستم لیزر را در برابر خوردگی بهتر محافظت میکند، طول عمر آن را افزایش میدهد و نیاز به تعمیر یا تعویض را به حداقل میرساند. علاوه بر این، استفاده از آب دیونیزه به ایمنی کلی روش لیزر موهای زائد کمک میکند و خطرات ناشی از افزایش دمای غیرمنتظره را کاهش میدهد.
۳. افزایش عمر مفید دستگاه
استفاده منظم از آب دیونیزه، دمای کاری دستگاه را ثابت نگه میدارد و فشار مکانیکی روی سیستم خنککننده را کاهش میدهد. نتیجه: افزایش عمر مفید لیزر تا چند برابر و نهایتا کاهش خرابی و تعمیر دستگاه لیزر موهای زائد
کولینگ یا خنککنندگی لیزر چیست و چه ارتباطی با آب دیونیزه دارد؟
سیستم کولینگ یا خنککنندگی لیزر، یکی از حیاتیترین بخشهای دستگاههای لیزر دایود و الکساندرایت است. این سیستم وظیفه دارد ماژول لیزر (Laser Source) و هندپیس دستگاه را در دمای ایمن نگه دارد تا از آسیب حرارتی به اپیدرم و قطعات حساس جلوگیری شود. با اینکه بسیاری از خریداران دستگاههای لیزر موهای زائد ممکن است اهمیت کولینگ را دستکم بگیرند، اما عملکرد درست سیستم واتر کولینگ (Water Cooling) مستقیماً بر طول عمر و کارایی دستگاه تأثیر دارد.
اگر در این سیستم از آب نامناسب مانند آب مقطر یا آب معمولی استفاده شود، احتمال رسوب، انسداد مسیر و خرابی ماژول وجود دارد. اینجاست که نقش آب دیونیزه (Deionized Water)پررنگ میشود؛ این آب خالص و بدون املاح، بهترین گزینه برای گردش در سیستم خنککننده است، چون نه رسوب باقی میگذارد و نه باعث خوردگی قطعات میشود.
در نتیجه، استفاده از آب دیونیزه در کولینگ دستگاه، دمای ماژول را ثابت نگه میدارد و عمر مفید دستگاه را چندین برابر افزایش میدهد.
راهنمای عملی استفاده از آب در دستگاه لیزر
قبل از شروع:
- دستگاه را خاموش و از برق جدا کنید.
- از قیف یا کانکتور استاندارد برای افزودن آب استفاده کنید.
- مطمئن شوید مخزن، لولهها و فیلترها تمیز باشند.
مراحل پر کردن:
- قیف را به ورودی آب (Water Inlet) متصل کنید.
- بهآرامی آب دیونیزه را تا زمانی که از خروجی سرریز (Overflow) خارج شود، اضافه کنید.
- اتصالات را ببندید و از نبود نشتی اطمینان حاصل کنید.
نکتهای مهم برای کاربران و متخصصان خرید دستگاه لیزر بدن مطبی و سالنی این است که ظرفیت استاندارد بیشتر دستگاههای لیزر بخصوص دایود معمولاً بین ۲.۵ تا ۳ لیتر آب دیونیزه است؛ رعایت این مقدار در زمان پر کردن مخزن، برای عملکرد پایدار سیستم خنککننده ضروری است.
مراحل تخلیه و تعویض آب دستگاه لیزر
- هر ماه یکبار اقدام به تعویض آب دستگاه لیزر کرده و آب را بهطور کامل تخلیه و با آب تازه جایگزین کنید.
- پس از تخلیه، دستگاه را مدت زیادی بدون آب رها نکنید.
- در فصول سرد، پیش از خاموشی طولانیمدت، حتماً آب را تخلیه کنید تا از یخزدگی لولهها جلوگیری شود.
نکات طلایی نگهداری دستگاه لیزر
- دمای محیط دستگاه را بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد نگه دارید.
- فنهای دستگاه را هر چند روز بررسی کنید.
- خنک بودن کریستال هندپیس را کنترل کنید.
- از استابلایزر برق برای جلوگیری از نوسانات ولتاژ استفاده کنید.
- نشانگرهای چرخش آب و دما را همیشه زیر نظر داشته باشید.
برند پیشنهادی برای آب دیونیزه
در بازار برندهای مختلفی برای آب دیونیزه وجود دارد، اما برند درساب (DorsAb) یکی از معدود تولیدکنندگانی است که آب فوقخالص (Ultra Pure Water) با استانداردهای جهانی عرضه میکند و مورد تأیید آزمایشگاههای تخصصی تجهیزات پزشکی است.
خرید آب دستگاه لیزر
همانطور که پیشتر اشاره کردیم،برخلاف تصور رایج، خرید آب مقطر دستگاه لیزر انتخاب درستی نیست. هرچند آب مقطر در دستهی آبهای خالص قرار میگیرد، اما هنوز مقدار کمی املاح، رسوب و خاصیت خورندگی دارد که در بلندمدت میتواند برای دستگاههای لیزر مضر باشد. این املاح در پشت هندپیس دستگاه تجمع کرده و باعث کاهش توان خنککنندگی، افزایش دما و در نهایت خرابی قطعات میشوند.
به همین دلیل، متخصصان توصیه میکنند بهجای آب مقطر از آب دیونیزه (DI Water) استفاده شود؛ آبی فوقخالص که هیچ املاح یا یون فعالی ندارد و از ایجاد رسوب و خوردگی جلوگیری میکند. انتخاب و خرید آب دیونیزه، یک تصمیم ساده اما حیاتی برای افزایش طول عمر و حفظ سلامت دستگاه لیزر شماست.
جمعبندی
آب دیونیزه، نهتنها یک گزینه بهتر، بلکه تنها انتخاب منطقی و ایمن برای دستگاههای لیزر پزشکی است. این آب از آسیبهای ناشی از رسوب، خوردگی و نوسانات دمایی جلوگیری میکند و تضمین میکند که دستگاه شما با حداکثر بازده و حداقل هزینه نگهداری کار کند. در نهایت، به یاد داشته باشید که کیفیت آب، مستقیماً کیفیت عملکرد لیزر شما را تعیین میکند.
